Deze registers zijn voor uw genealogisch onderzoek van groot belang. De inhoud van de akten komt uit de eerste hand, dat wil zeggen van de betreffende personen zelf. Ze leveren de primaire persoonsgegevens. Vooral de huwelijksakten met de bijbehorende huwelijkse bijlagen geven veel informatie. Er kunnen wel sporadisch fouten in akten voorkomen. Vooral in de negentiende eeuw veranderde de spelling van voornamen en familienamen nogal eens.
De Burgerlijke Stand werd in 1795 (Limburg, Zeeuws Vlaanderen) en 1811 (rest van Nederland) ingevoerd als gevolg van inlijving bij Frankrijk De bedoeling ervan was elke verandering in de 'burgerlijke status' van alle mensen vast te leggen. Dit was nodig om de uitvoering van allerlei nieuwe rechtsregels in onder andere het Burgerlijk Wetboek te garanderen, maar ook om iemands politieke rechten te kunnen bepalen. Op deze manier zou het vrij gemakkelijk zijn om te zien of iemand stemgerechtigd, meerderjarig, gehuwd, handelingsbekwaam, enzovoort was. Na het vertrek van de Fransen (1813) is de Burgerlijke Stand gehandhaafd.
De registers van de Burgerlijke Stand worden bijgehouden door de burgerlijke gemeenten, die daarvoor speciale ambtenaren hebben. In de beginperiode van de registratie was het in kleinere gemeenten vaak de burgemeester die persoonlijk de akten opstelde. De registers worden in tweevoud opgesteld. Eén exemplaar blijft bij de gemeente, het andere gaat naar het arrondissement.
De Burgerlijk Stand bestaat uit vijf afzonderlijke registers.
Elk register is opgebouwd uit akten, die chronologisch naar aangifte zijn ingeschreven en per jaar zijn genummerd. De akten zijn volgens vaste en gestandaardiseerde formuleringen opgesteld. Per provincie of per tijdvak kan de standaardvorm wel enigszins verschillen.
De onder (2) en (3) genoemde registers werden in enkelvoud opgesteld. De huwelijkse bijlagen werden in de vorm van losse stukken bewaard, die wel werden voorzien van het nummer van de bijbehorende huwelijksakte. De andere registers werden per jaar ingebonden.
De huwelijkse bijlagen bestaan uit: doop of geboortebewijzen van de aanstaande echtgenoten, eventueel overlijdensbewijzen of echtscheidingsbewijzen van eerdere echtgenoten, overlijdensbewijzen van ouders en soms ook van grootouders, eventueel akten van toestemming bij minderjarigheid en een Certificaat van Nationale Militie.
Tot 1813 werden de meeste akten in het Frans gesteld. Bovendien werd tot 1805 de zogenoemde Frans Republikeinse kalender toegepast. De oorspronkelijke ingangen tot de afzonderlijke registers zijn de zogenoemde tienjarentafels. Dit zijn op familienaam gealfabetiseerde lijsten per tien jaar van geboren kinderen, huwende personen en overledenen met verwijzing naar aktenummer of datum van aangifte.
De tafels zijn vooral in de negentiende eeuw soms slechts gealfabetiseerd op de eerste letter van de familienaam. In de tienjarentafels op de huwelijken zijn in de beginperiode vaak alleen de namen van de mannen te vinden. Sommige archiefinstellingen hebben de tienjarentafels in consequent gealfabetiseerde vorm opnieuw uitgegeven.
Van de in tweevoud opgestelde registers van de Burgerlijke Stand bevindt het ene exemplaar zich in de desbetreffende gemeentearchieven; het andere exemplaar in de archieven van de desbetreffende arrondissementen. Het door het arrondissement gehouden exemplaar wordt na verloop van tijd overgedragen aan de rijksarchieven.
De registers van de Burgerlijke Stand zijn voor wat geboorten en huwelijken betreft openbaar tot 1913 en voor wat overlijden betreft tot 1931. In de praktijk verschilt de openbaarheid nogal eens. Er zijn instellingen waar de Registers slechts openbaar zijn tot 1890.
| In de navigatieblak bovenaan deze pagina, staan de links naar de diverse genealogische overzichten. | |
|
Startpunt voor alle genealogische overzichten |
|
De complete genealogie van de families |
|
Overzicht van de (individuele) persoonskaarten |
Nog te doen